“Er is nog een hele wereld te winnen op het gebied van mvo”
Tijdens ons bezoek aan het Nationaal Deltacongres in november waren we onder de indruk van het verhaal van Floor Ziegler. Zij vertelde onder meer dat de overheid mensen moet aanspreken op hun drijfveren en daarnaast hun creativiteit moet benutten. Reden genoeg voor een interview met deze stadmaker uit Amsterdam.
Floor Ziegler stond aan de wieg van het stadmakerschap; begin deze eeuw was zij een van de eerste stadmakers in ons land én ze is medebedenker van de term ‘stadmaker’. Samen met haar zakelijke partner Teun Gautier runt Ziegler het bureau ZieglerGautier in Amsterdam. Als stadmakers verbinden zij systeemwerelden (o.a. overheden en bedrijven) met de leefwereld, vormen ze gemeenschappen en initiëren ze ontmoetingsplekken. Ook hebben ze de Stadmakerscoöperatie opgericht. “Teun en ik worden gevraagd om processen te initiëren rondom plekken of thema’s die tot gemeenschappen leiden”, legt Ziegler uit. “Voorbeelden van thema’s zijn jongeren en eenzaamheid. Wanneer een gemeenschap is ontstaan, dragen we het werk over aan de Stadmakerscoöperatie. Stadmakers opereren als zzp‘ers en zijn als regendruppels verdeeld over ons land. Via de coöperatie verbinden we hen met elkaar. Daarvoor hebben we het platform Stadmakersonline.nl ingericht.”
Floor Ziegler en Teun Gautier (foto: Ramon Phillipo).
Bouwen aan een gemeenschap
“Stadmakers zijn vakmensen”, vervolgt Ziegler. “Ze zijn creatief, innovatief en denken in mogelijkheden. Het zijn echte doeners. Er zijn ook ambtenaren en ondernemers met die eigenschappen. De kunst is om die twee werelden - systeemwereld en leefwereld - met elkaar te verbinden rondom een thema of locatie en samen te bedenken hoe we verder kunnen komen.
Stadmakers zitten in de haarvaten van de wijken, dus zij kennen veel mensen. Daarnaast zijn ze sterk in interventies, waardoor initiatieven zichtbaar worden. Omwonenden zien dat er iets positiefs gebeurt in hun omgeving en willen meedoen. Iedereen wil immers gezien, gehoord en gevoeld worden. Zo ontstaat langzaam een gemeenschap; het begint klein, bijvoorbeeld met de aanleg van een klein parkje, en wordt daarna steeds groter. Daarbij is het belangrijk dat iedereen zich een beetje eigenaar voelt van het initiatief. Er wordt niks bottom-up of top-down besloten; mensen werken op gelijkwaardige basis aan een gemeenschappelijk doel.”
Opdrachtgevers
De opdrachtgevers van ZieglerGautier zijn divers; overheden door het hele land weten het bureau te vinden, maar dat geldt ook voor projectontwikkelaars, fondsen en grootgrondbezitters. “Zo zijn we in Zeist bezig om een aantal landgoederen tot leven te brengen. Dat doen we in opdracht van en samen met de eigenaren. Maar ook supermarktketen Vomar weet ons bijvoorbeeld te vinden. Zij willen in een bepaalde buurt in Haarlem draagvlak creëren voor een nieuwe supermarkt. Deze opdrachtgevers zien in dat onze aanpak - de systeemwereld van binnenuit inspireren door een gemeenschap te vormen - meer draagvlak oplevert, efficiënter is en dus minder geld kost dan wanneer ze een duur adviesbureau zouden inhuren.”
Potentie aanspreken
Floor Ziegler zou haar stadmakerswerk voor geen goud willen missen. Wat trekt haar het meeste aan in dit werk, willen we weten. “Ik ben volmaakt gelukkig als het mij lukt om de potentie aan te spreken die ik in mensen zie. Daardoor zie ik hen dingen doen die ze nooit voor mogelijk hadden gehouden. Ze bloeien dan helemaal op. Dat vind ik fantastisch! Daarnaast word ik gelukkig als wildvreemden mij hun levensverhaal vertellen. Ik ben nogal nieuwsgierig aangelegd en ik bevraag dan ook iedereen die ik tegenkom. Als zo iemand mij vervolgens vertrouwt en zijn of haar verhaal vertelt, dan vind ik dat een enorm compliment.”
(foto: Ramon Phillipo).
BUITEN
Dat bewonersparticipatie de toekomst heeft, staat voor de Amsterdamse stadmaker als een paal boven water. Het BUITEN-project van L’Ortye toont aan dat ook commerciële partijen deze aanpak beginnen te omarmen. Ziegler is vol lof over de werkwijze van het Heerlense familiebedrijf. “Dit sluit aan bij wat wij doen en ik vind het ongelooflijk mooi dat een bedrijf als L’Ortye voor deze aanpak kiest. Bedrijven zijn hiërarchische systemen die in eerste instantie een winstoogmerk hebben. Meestal komt de maatschappelijke verantwoordelijkheid pas in beeld als er genoeg winst wordt gemaakt. Wanneer een bedrijf toch principieel wil bijdragen aan een betere wereld, dan verdient dat waardering en applaus. Op dit vlak is nog een hele wereld te winnen, dus ik hoop dat andere bedrijven ook snel overstag gaan.”
Beter samen leven
Door het coronavirus zien onze levens er anders uit dan voorheen. Volgens Ziegler gaan hierdoor bij veel mensen de ogen open. “Ik denk dat velen inzien dat ze niet gelukkiger worden van veel geld verdienen en doen wat hun baas van hen verwacht. Deze tijd van thuis zijn, op elkaar letten en voor elkaar zorgen, maakt indruk op ons en dat gevoel blijft straks hangen wanneer dit allemaal voorbij is. Ik ben ervan overtuigd dat er straks beter samen geleefd wordt binnen onze samenleving.”
Meer informatie over Floor Ziegler vind je op floorziegler.nl.
Wil je meer horen van Floor? Luister dan naar de podcast van De Correspondent waaraan zij heeft meegewerkt.
Foto in de header: Martijn Smulder.